رنو 5 در سال 1970 توسط مایکل بوی طراحی شد و جزو اسطوره های دنیای خودرو محسوب می شود. متاسفانه طراح این فرانسوی زیبا نتوانست محصول خود را ببیند، زیرا چند ماه قبل از عرضه این خودرو در سال 1971 چشم از جهان فرو بست.
این هاچبک زیبا بر اساس مدل پر فروش R4 تولید شد و پیشرانه 845 سی سی و سیستم تعلیق پیچشی را از R4 به عاریت گرفته بود. رنو 5 در زمان عرضه رقیبان زیادی داشت، مانند آیتوبیانچی A112 و فیات 127 که هر کدام سهمی از بازار را تصاحب کرده بودند.
در سال 1979 نمونه 4 درب رنو 5 عرضه شد که استفاده از آن برای خانواده ها نیز راحت شد. این خودرو با سپرهای پلاستیکی و طراحی هوشمندانه توانست نظر مردم فرانسه و حتی اروپا را به خود جلب کند. این خودروی افسانه ای پر فروش ترین خودروی فرانسه تا پایان تولید بود که به نوبه ی خود رکوردی جالب است.
رنو 5 سدان مخصوص بازار اسپانیا، البته از این نمونه به تعداد محدودی به کشورهای دیگر صادر شده است. (مربوط به تصویر بالا)
در سال 1972 که تولید این خودرو آغاز شد، صادرات آن نیز به سایر کشورهای مختلف که ایران نیز جزء آنها بود آغاز شد. نمونه های اولیه این خودرو در سال 1352 تا 1355 به تعداد محدودی به خیابان هایکشورمان رسید.
متاسفانه از این نمونه تنها تعداد اندکی در وضعیت مناسبی به سر می برند و اکثر این خودروها اسقاط شده و سر از قبرستان ماشین در آورده اند.
در سال 1356 تولید این خودروی زیبا بدون هیچ گونه تغییری در سایپا آغاز شد و در آینده نمونه های 4 در با موتور 1100 سی سی نیز به سبد محصولات تولیدی رنو در ایران پیوستند.
در سال 1976 نمونه های خاص و اسپرتی از رنو 5 تولید شدند که به نام های گوردینی و آلپاین شناخته می شدند و دارای توان فنی بالایی بودند.
این خودروها دارای موتور 1.4 لیتری OHV بودند. از این نمونه های خاص به تعداد محدود در دهه 70 شمسی وارد ایران شدند، که با حضور در مسابقات اتومبیلرانی و کسب مقام های شایسته توان خود را به رخ رقبا می کشیدند.
به همین دلیل اکثر این نمونه ها از بین رفته اند و تعدادی نیز به صورت رپلیکا (کپی) و با تغییر موتور و تعویض سپرهای جلو و عقب ظاهری شبیه به مدل های گوردینی و آلپاین به خود گرفته اند.
از قدرتمندترین و جذاب ترین نمونه های رنو، رنو 5 توربو است، که دارای موتور 1.4 لیتری مجهز به توربوشارژر است که توان تولید 160 اسب بخار را دارد.
این نمونه منحصربه فرد می تواند در 6.6 ثانیه به سرعت 100 کیلومتر برسد. احتمالا از این نمونه جالب یک دستگاه در ایران موجود است که از وضعیت سلامت آن اطلاع چندانی در دسترس نیست.
نسل دوم رنو 5 در سال 1984 آغاز شد و تا سال 1996 تولید آن ادامه داشت. این نسل از رنو 5 با طیف وسیعی از پیشرانه ها عرضه می شد که شامل 1.0، 1.1، 1.4 و 1.7 لیتری می شد، البته نمونه 4 سیلندر 1.6 لیتری دیزل نیز موجود بود.
همزمان با تولید رنو 5 جدید در فرانسه، تعداد اندکی از این نمونه وارد ایران شد.
رنو 5 نسل دو که در ایران با مبلغ تقریبی 20 میلیون تومان به فروش می رسد. (مربوط به تصویر بالا)
از نسل دوم رنو 5 یک نمونه به رنگ قرمز در سایت های اینترنتی آگهی شده که به قیمت تقریبی 20 میلیون تومان قیمت گذاری شده است.
در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 شمسی قراردادی بین رنو و سایپا منعقد شد، که بر مبنای این قرارداد سایپا تعدادی رنو با برف پاکن های متفاوت، سپرهای همرنگ بدنه، برف پاک کن شیشه عقب و سانروف برای صادرات به ترکیه و کشورهای همسایه تولید کرد که به دلیل کیفیت پایین این مدل، این خودروها در داخل ایران به فروش رسیدند که معروف به رنو صادراتی شدند.
سایپا در سال 1378 خط تولید رنو 5 را به پارس خودرو فروخت و این کمپانی با کمترین تغییرات مدل سپند را عرضه کرد. بعدها نمونه تغییر شکل داده (فیس لیفت) سپند که با تغییر در سپرها، جلوپنجره، چراغ های عقب، آینه بغل و طراحیفرمان همراه بود، تحت نام سپند 2 عرضه شد.
در سال 1383 نیز رنو PK توسط پارس خودرو عرضه شد که پیشرانه ی آن با نمونه های کره ای کیا پراید مشترک بود. این خودرو مجهز به موتور 1.3 لیتری پراید و در چند سری اول 1.1 لیتری هیوندای بود که لاستیک زاپاس به دلیل کمبود جا به عقب خودرو منتقل شده بود. البته پیشرانه این خودرو در آینده به دلیل مشکلات زیست محیطی و آلایندگی زیاد با نمونه انژکتوری تعویض شد و تحت نام PKi بر روی خط تولید رفت.
در سال های 85 و 86 شمسی رنو نیو PK توسط پارس خودرو به تعداد 8787 دستگاه تولید شد که با استقبال کمی همراه بود و به پروسه تولید رنو 5 با چهره های گوناگون پایان داد.
نیو پی کی از نظر فنی تفاوتی با P.K های اولیه ندارد اما قالب ریزی بدنه این خودرو به صورتی انجام شد که به جای سپرهای اضافه و بسیار زشت پلاستیکی پی کی، شاهد گلگیرهای عضلانی با هدف پوشاندن عرض بیشتر اکسل پراید بودیم.
هر چند در نهایت به دلیل کیفیت ساخت بسیار ضعیف و عدم توجیه قیمتی (از نظر اختلاف قیمت با پراید) این خودرو به پایانی نافرجام برای تولید مدل دوست داشتنی رنو 5 منجر شد.
رنو 5 در بازار امروز، کلاسیکی با قابلیت استفاده روزمره با قیمت ارزان
حال اگر قصد خرید رنو 5 به عنوان خودرویی کلاسیک را دارید باید به دنبال تعداد معدود نسل اول که به ایران وارد شدند باشید که شامل مدل های 52 تا 55 شمسی هستند و پیدا کردن نمونه ای سالم و سرحال آنها بسیار مشکل است.
البته اگر بتوانید خود را راضی کنید می توانید به دنبال نمونه های مدل 56 تا اوایل دهه 60 باشید که نمونه های مونتاژ سایپا هستند که از کیفیتی مناسب و قابل قبول برخوردارند و تغییرات آنچنانی بر روی آنها صورت نگرفته و تقریبا تفاوتی با نمونه های فرانسوی ندارند.
متاسفانه این روزهاپیدا کردن نمونه های ناب و خاص گوردینی، آلپاین و توربو غیر ممکن است، مدل های رپلیکای آنها نیز به سختی و با قیمت های عجیب یافت می شود. نسل دوم که به تعداد محدود وارد کشور شد نیز بسیار نادر است و با قیمت های غیر حرفه ای و غیر معمول به فروش می رسد.
مانند هر خودروی کلاسیک دیگر، در هنگام خرید این خودرو باید به پوسیدگی بدنه توجه داشته باشید. زیرا در خودروهای قدیمی و کارکرده بدنه ی بدون پوسیدگی بسیار مهم و حائز اهمیت است.
مورد بعدی در خرید رنو 5 که باید دقت کنید، مشکلات برقی این خودروست، آن هم به این دلیل که این خودرو حتی در نمونه های فرانسوی در سیستم برق رسانی مشکلات بسیاری دارد.
در مورد قطعات یدکی موتور و سیستم فنربندی مشکلات آنچنانی نخواهید داشت، زیرا هنوز قطعات یدکی این خودرو را می توانید از برخی فروشگاه ها و حتی وب سایت ها خریداری کنید.
قیمت رنو 5 این روزها ثابت نیست و تعداد معدودی از نمونه های سالم باقی مانده از این خودرو بین 4 تا 7 میلیون تومان قیمت می خورند، با این حساب باید رنو 5 را در میان ارزان ترین خودروهای بازار دارای موقعیت ویژه دانست.
در واقع برخی خودروهای خاصی که حتی از رنو 5 نیز ارزان تر هستند، با مشکل کمبود یا نبود قطعات یدکی و مکانیک روبرو هستند اما رنو 5 از زمینه قطعات مناسبی برخودار است و به عنوان یک خودرو شهری اقتصادی، تا حدی کاربرد دارد.
نکته نهایی آنکه شاید در مقطع زمانی فعلی، رنو 5 خودرو کلاسیک چندان با ارزشی به نظر نرسد، اما تجربه ثابت کرده که با گذشت چند سال و کم شدن شدید تعداد چنین خودرویی در سطح خیابان ها، شاهد افزایش ارزش و قیمت آن خواهیم بود.
اتفاقای که این روزها حتی شامل حال خودروهای ارزان قیمت و ساده ای چون ژیان یا فولکس نیز شده است.
بنابراین اگر علاقمند به مالکیت خودرویی کلاسیک و نوستالژیک هستید و نمی خواهید خودرویی پر دردسر داشته باشید، می توانید از رانندگی با این فرانسوی خاطره ساز در شهرلذت ببرید.